W kontekście obchodów Roku św. Wawrzyńca, w czterechsetną rocznicę śmierci świętego brata Kapucyna (zob. List okólny ministra generalnego br. Mauro Jöhri, 21 lipca 2018 r.) odbyła się w Wenecji w dniach 17–19 października 2019 r. międzynarodowa konferencja naukowa pod tytułem „Święty Wawrzyniec z Brindisi, Doctor apostolicus w Europie piętnastego i szesnastego wieku”.
Historyczne miejsce Wenecji (klasztor kapucynów na wyspie Giudecca), gdzie młody Wawrzyniec spotkał się z kapucynami, a następnie zdecydował się wstąpić do Zakonu, i gdzie mieszkał na różnych etapach życia, gościło wielu mówców i uczestników konferencji, którzy mogli docenić wyjątkowe piękno kompleksu klasztornego, w skład którego wchodzą: mała oryginalna część z roku 1540 r., oraz znacznie większa pochodząca z roku 1595 r., świątynia Najświętszego Odkupiciela (zbudowana przez rząd Republiki Weneckiej jako wotum wdzięczności za wyzwolenie od zarazy, konsekrowanej w 1592 r. ), zabytkowa biblioteka, krużganki, ogród i czarująca laguna – wszystko to stanowiło krajoznawczy kontekst miejsca spotkania i konferencji.
Komitet naukowy składał się z braci kapucynów: br. Gabriele Ingeneri, byłego członka Instytutu Historycznego w Rzymie, a obecnie dyrektora prowincjalnej biblioteki kapucynów w Trydencie, br. Vincenzo Criscuolo, Generalnego Relatora Kongregacji Spraw Kanonizacyjnych, znanego ze swoich dzieł historycznych oraz br. Alessandro Carollo, prefekta międzyprowincjalnego studium teologicznego „Laurentianum” w Wenecji.
Udział w konferencji był dość liczny: około dwudziestu mówców z Włoch i Europy, z wybitnymi gośćmi, takimi jak Patriarcha Wenecji, J.E. Mons. Francesco Moraglia, Ambasador Węgier przy Stolicy Apostolskiej, J.E. Eduard Habsburg-Lothringen (potomek cesarskiej rodziny Habsburgów, która miała częste i przyjazne kontakty z świętym Brindisi), Minister prowincjalny Wenecji, br. Roberto Tadiello i Radny Generalny br. Francesco Neri; wszyscy ministrowie Włoskiej Konferencji Kapucynów (CIMPCap), obecni w Wenecji podczas corocznego Zgromadzenia; studenci teologii wraz z niektórymi wykładowcami; młodzi z międzyprowincjalnego postulatu Lendinara (Rovigo), w towarzystwie ich wychowawców; liczni bracia kapucyni, a także zainteresowani uczeni i świeccy z całych Włoch. W sumie na każdy dzień Konferencji przybyło ponad sto osób, z których większość znalazła zakwaterowanie się w pokojach klasztoru Najświętszego Odkupiciela na wyspie Giudecca.
Wykłady, bardzo cenione za swój wysoki poziom naukowy (poniżej szczegółowa lista prelegentów), obejmowały różne obszary dotyczące życia i świętości Wawrzyńca z Brindisi. Po przedstawieniu historycznych i religijnych ram Europy w okresie reformy katolickiej i protestanckiej, niektóre odczyty ukazywały kontakty świętego Brindisi z chrześcijanami i Żydami, z jednej strony, i z panującymi wówczas monarchami, z drugiej strony. Szczególną uwagę zwrócono na rozprzestrzenianie się Zakonu Kapucynów w Alpach, do czego istotnie przyczynił się św. Wawrzyniec, podkreślając zarówno jego sposób sprawowania rządów, jak i działalność kaznodziejską i kontrreformacyjną, a także jego wpływ na pobożność ludową, szczególnie w Hiszpanii. Podczas sympozjum zwrócono też uwagę na jego najważniejsze dzieła teologiczne: Mariale (zbiór jego kazań mariologicznych), Explanatio in Genesim (komentarz do pierwszych jedenastu rozdziałów Księgi Rodzaju, poczynając od tekstów w języku hebrajskim, greckim i łacińskim, mając na uwadze tradycję rabiniczną) oraz ciekawą, niewielką broszurę na temat symbolicznego znaczenia liczb biblijnych – De numeris amorosis. Sympozjum zakończyły wykłady na temat procesu kanonizacyjnego i ikonografii świętego.
Dzięki zaangażowaniu uczonych udało się zrekonstruować „trójwymiarowy” wizerunek świętego Doktora Kościoła, równie ważny, jak mało znany poza kręgami akademickimi: uważny koneser języków starożytnych (hebrajski, grecki, aramejski), kaznodzieja w stolicach ówczesnej Europy głoszący słowo po łacinie, włosku i niemiecku, człowiek o wspaniałej pamięci, kaznodzieja i egzegeta, płodny teolog i pisarz (jego Opera Omnia w 12 i 15 tomach została opublikowana przez kapucynów z Wenecji w latach 1928 i 1956 w związku z ogłoszeniem go Doktorem Kościoła), przełożony Zakonu (prowincjał i komisarz różnych prowincji włoskich i europejskich, definitor i minister generalny), dyplomata i ambasador, obrońca ubogich, mistyk Eucharystii, pielgrzym na drogach Europy, a przede wszystkim pokorny brat św. Franciszka z Asyżu. Święty Wawrzyniec jest doskonałym świadkiem żywotności charyzmatu kapucynów w dzisiejszym świecie.
Inne inicjatywy Komitetu Organizacyjnego, takie jak oprowadzanie po klasztorze i kościele, wystawa poświęcona świętemu z Brindisi, wybór jego rękopisów (Mariale i Explanatio in Genesim), stanowiły wartość dodaną dla Konferencji. Ubogacił ją również koncert z muzyką i pieśniami religijnymi, takich kompozytorów jak Claudio Monteverdi i Girolamo Frescobaldi, z dwoma hymnami poświęconymi św. Wawrzyńcowi, na podstawie tekstu br. Fedele da Zara z muzyką br. Mariano Miolli (obaj są kapucyni).
Na koniec sesji br. Gabriele Ingegneri, w imieniu komitetu naukowego, zapewnił, że materiały z konferencji zostaną opublikowane w krótkim czasie, aby zachęcić do jak najszerszego rozpowszechniania zaprezentowanych treści.
fr. Alessandro Carollo OFMCap
Artykuł i zdjęcia za: ofmcap.org
Biuro Prasowe Kapucynów - Prowincja Krakowska